Thử nghiệm
1/ Công suất, Hiệu suất và hệ số công suất PF:
Bao quanh bằng luồng không khí có nhiệt độ 45º C trong tủ nhiệt, Antec VP450P đã chứng minh được đẳng cấp thật sự khi vượt qua thử nghiệm một cách an toàn với mức công suất xác thực là 450W, đúng với mức công suất danh định như “cam kết”. Tại mức công suất này, VP450P cho một tổng công suất trên đường +12V là 331W với dòng ra mỗi đường là 13.8A. Tổng công suất trên 2 đường +3.3/+5V tương đương 102W (thiết lập theo mô tả phiên bản 2.3). Nguồn cấp trước +5VSB cho một công suất là 12.5W@2.5A.
Hiệu suất bộ nguồn đạt được tương đương với chứng nhận 80Plus với hiệu suất tối thiểu trên 80% cho tất cả các mức 20%, 50% và 100% công suất. Tính năng A.PFC hoạt động hiệu quả với hệ số công suất trên 0.9, đạt cao nhất khi ở công suất 450W là 0.97, nhờ đó mà khoảng cách giữa công suất biểu kiến VA và công suất tiêu thụ thật giảm xuống đáng kể, giảm được chi phí khi không cần đầu tư cho các UPS có công suất cao mà vẫn đảm bảo được thời gian lưu điện cần thiết.
2/ Điện áp:
Tất cả các số đo về điện áp đều trong mức cho phép. Đường điện +12V có sai số thấp dưới 1.1% ở nhiệt độ bình thường và dưới 0.8% khi ở nhiệt độ 450C. Sai số của đường +5V cao hơn đường +3.3V nhưng vẫn không quá -2.7% (giới hạn cho phép +/-5%). Các số đo này rất ổn định, độ giao động không thay đổi nhiều trong suốt quá trình thử nghiệm ở cả 2 mức nhiệt độ.
Đã quá lâu rồi tôi chưa đụng vào PSU của Antec, vào thời điểm các đây 4 tới 5 năm PSU Antec có đặc điểm là luôn có giá trị điện áp ra thấp hơn giá trị chuẩn kể cả ở điều kiện chạy không tải, tuy giá trị này vẫn nằm trong giới hạn cho phép nhưng phần nào cũng tác động không ít tới tâm lý người dùng. Với kết quả hôm nay đã làm yên tâm cho người dùng khó tính nhất, nhất là với những ai luôn bị các phần mềm khủng bố tinh thần bằng những kết quả đo điện áp ảo.
3/ Nhiệt độ hoạt động:
Có tính năng điều khiển tốc độ quạt theo nhiệt độ hoạt động của PSU và nó chạy khá hiệu quả, nhưng lại không hoạt động tuyến tính. Từ mức 20% (92W) công suất đến mức 80% (362W) công suất, tốc độ quạt tăng dần và ổn định luôn cho tới mức công suất tối đa 450W. Với tốc độ tối đa đo được là 1552 RPM nhưng quạt vẫn chạy khá êm. Nhiệt độ mà PSU tạo ra cũng không quá cao, mức chênh lệch lớn nhất khoảng 11.6º C trong cả 2 mức nhiệt độ môi trường thử nghiệm là 300C và 450C.
4/ Tính năng bảo vệ:
Tính năng bảo vệ cơ bản bao gồm OVP, OCP và SCP hoạt động khá hiệu quả, giá trị kích hoạt bảo vệ tỉ lệ chính xác với mức dòng danh định cho từng đường.
Khám phá bên trong
PSU VP450P được Antec thiết kế và gia công bởi FSP. Khi nhìn vào bên trong PSU ta thấy các phiến tản nhiệt được bố trí rất hợp lý, tạo ra các khoảng trống bên đủ để làm mát biến áp và các linh kiện ngoại vi. 3 phiến tản nhiệt tách biệt gánh nhiệt lượng cho 3 khối PFC, PWM và diode. Phía trên board mạch được phủ một lớp màu nâu đen rất ngầu, phía dưới là lớp phủ mạch màu xanh lá. Thiết kế kết hợp 2 thành phần linh kiện dán và không dán nên đã tạo ra được nhiều khoảng trốn phía trên giúp cho PSU thông thoáng hơn, tăng được hiệu quả làm mát cần thiết cho PSU.
Góc nhìn này cho thấy hệ thống tản nhiệt của nó cũng không quá đồ sộ, lớn nhất vẫn là phiến tản nhiệt cho diode, ít tỏa nhiệt hơn là phần công suất dành cho Mosfet PWM.
Antec VP450P trang bị cho mình một quạt làm mát của YATE LOON model D12SM-12 thuộc dòng Medium Speed với tốc độ tối đa chỉ khoảng 1650 RPM (+/-10%), lưu lượng không khí đạt 70 CFM với độ ồn tối đa chỉ tầm 33 dBA, chính thông số quạt này đã giúp cho PSU đạt được độ tĩnh lặng cần thiết khi hoạt động. Một board mạch nhỏ với sersor được nhét vào khe nhôm trên phiến tản nhiệt, đó chính là mạch điều khiển tốc độ quạt, nó lấy giá trị nhiệt độ trên các diode nắn điện để làm thông số tham chiếu cho việc điều khiển quạt.
Không bao giờ thiếu được thành phần lọc nhiễu điện từ EMI trên một thương hiệu như Antec. Mạch này tuy có thiết kế chưa thật sự đẹp mắt nhưng vẫn đầy đủ các thành phần linh kiện tối thiểu. Mạch EMI trên đầu nguồn có các linh kiện được hàn trực tiếp lên ổ lấy điện và công tắc, nguồn điện vào trước khi tới mạch còn qua một cuộn lọc được tạo bằng chính dây kết nối với 1 lõi ferrite, đường mass về vỏ PSU cũng có thiết kế tương tự.
Mạch EMI trên board được bố trí đẹp hơn, các cuộn dây được cố định bằng keo chuyên dùng giúp chống lại các chấn động không có lợi cho các đầu dây được hàn vào mạch, giúp tránh hiện tượng phóng điện ở các chân gần nhau. Trước đó là một cầu chì không phải loại dành cho người dùng bình thường thay thế. Diode nắn điện được gắn chung với Mosfet PFC trên cùng một tản nhiệt và nó là loại GBU606 có dòng tải 6A@100º C cho mức điện áp hiệu dụng 560V.
Tính năng Active PFC luôn là kẻ thù của tụ lọc chính, mức áp mà mạch A.PFC tạo ra trên đầu tụ lọc này thường ở mức từ 350VDC tới 400VDC. Nên do đó ta thường thấy khi được quảng cáo là dùng tụ chất lượng cao thì đó chính là tụ lọc điện chính, ở đây CapXon (Taiwan) đã được chọn với giá trị điện dung là 270uF/420VDC, tiết kiệm chi phí một chút với tụ có nhiệt độ hoạt động thuộc loại bình thường với mức 850C. Cuộn dây PFC đứng cạnh trông rất hài hước khi được quấn keo trắng hình chữ thập.
Nguồn cấp trước cũng là dạng nguồn switching, được điều khiển bằng IC TNY277 thuộc dòng Tinyswitch® của hãng chip Power Integrations, trong IC này ngoài mạch giao động PWM nó còn được tích hợp luôn bên trong Mosfet công suất với hiệu suất cao, cho công suất tối đa của chip lên tới 23.5W mà không cần dùng thêm tản nhiệt (thực chất nó tản nhiệt thông qua các chân IC xuống lớp mạch in phía dưới), hoạt động không cần nhiều linh kiện ngoại vi nên rất đáng tin cậy.
Một module được bọc bằng một áo nhựa từ ống co nhiệt màu đen…thật bí ẩn, gợi chí tò mò muốn được khám phá.
Dùng dao cắt lớp áo này đi, ta lại thấy một lớp khác, đó là lớp áo bằng đồng lá cán mỏng. Qua được lớp đồng này mới thấy được bản chất thật của module. Đó là board mạch của IC điều khiển PFC/PWM với IC khá nổi thời gian gần đây: chip CM6800TX, hiệu quả của chip này thế nào thì tôi đã có nói ở bài giới hiệu AcBel iPower 85H 500W.
Điều mà tôi thật sự muốn nói ở đây chính là lớp đồng bọc bên ngoài, nó có tính năng chống nhiễu điện từ và tránh được rủi ro phóng điện cho IC CM6800TX khi ở quá gần các linh kiện có điện áp cao. Một thiết kế mà bản thân các PSU của FSP cũng ít khi được thấy, điều này chứng tỏ là Antec rất cầu kỳ trong việc thiết kế để đảm bảo được chất lượng hoạt động cũng như tính ổn định cho PSU VP450P, tuy nhiên cứ thêm một thiết kế hữu ích là sẽ tăng thêm giá trị cũng như giá thành. Một thiết kế tốt cho một thương hiệu lâu đời
Mạch PFC chỉ với duy nhất một Mosfet và dùng cùng một loại với 2 Mosfet của tầng PWM là FQPF9N50C của Fairchild Semiconductor. Mosfet này thuộc dòng Advance QFET® C-Series sản xuất trên công nghệ độc quyền DMOS của hãng, Công nghệ tiên tiến này được thiết kế đặc biệt giảm trở kháng khởi động, cung cấp hiệu suất tốt hơn khi chuyển mạch, chịu được những xung năng lượng cao chống lại hiệu ứng “thác đổ” và đảo mạch. Công suất mà Mosfet chịu được là 9A trong chế độ DC và lên tới 36A trong chế độ hoạt động xung ở mức điện áp lên tới 500VDC.
Mức dòng điện thực tế mà PSU có thể chịu được được thể hiện qua các diode nắn điện chính cho 3 đường điện cơ bản. Mỗi đường +3.3V và +5V được trang bị 1 diode HBR3045 do đó các đường này có khả năng chịu một dòng tải tới 30A ngay cả khi nhiệt độ hoạt động của nó đạt mức 150º C. Đường +12V thì có tới 2 diode SBR30A60CT nên tổng khả năng cấp dòng của đường này là 60A (30Ax2) với nhiệt độ hoạt động kém hơn cặp diode trên một chút là 125º C.
Sau các diode là thành phần lọc DC, các thành phần linh kiện chủ yếu là các linh kiện cơ bản bao gồm 3 thành phần; cuộn dây, tụ và điện trở. Cuộn dây lọc chính có cấu tạo khá tốt, tiết diện dây lớn được quấn trên lỏi ferrite có đế nhựa được hàn chắc chắn trên mạch. Tụ lọc chiếm 90% là của hãng CapXon, số còn lại là của TEAPO (Taiwan) và chúng đều là loại chịu được nhiệt độ hoạt động tới 1050C.
Phần cuối cùng được giới thiệu tới là mạch bảo vệ với IC Weltrend WT7527, đây là chíp bảo vệ được thiết kế chuẩn cho các PSU có 2 đường +12V. Bạn đừng vì niềm đam mê công nghệ mà chỉnh vào các biến trở có xung quanh IC này vì chúng làm nhiệm vụ cân chỉnh dòng quá tải để kích hoạt tính năng bảo vệ, nếu chỉnh quá nhậy thì PSU sẽ không hoạt động đúng với công suất danh định và ngược lại thì bạn sẽ vô hiệu hóa tính năng bảo vệ khi các biến trở được thiết lập ở giá trị bảo vệ quá cao, vượt mức chịu đựng được của dàn công suất PWM/PFC hoặc diode nắn điện chính.